Kompetencje kadry

 a.

Kadra zna, rozumie i respektuje misję placówki, wizję dziecka i wychowawcy/wychowawczyni

Kadra:

• zna procedury, regulaminy i zasady obowiązujące w placówce
• podziela /respektuje zasady etyczne i zasady komunikacji obowiązujące w placówce

 b.

Kadra zna strukturę organizacyjną placówki

Kadra:

• zna podział obowiązków i wie, kto jest za co odpowiedzialny
• zna granice swojej odpowiedzialności
• zna zasady codziennego funkcjonowania placówki

 c.

Kadra stale poszerza swoją wiedzę i doskonali umiejętności

Kadra:

• uczestniczy w szkoleniach z zewnętrznymi ekspertami w wymiarze przynajmniej 10 godzin rocznie
• na bieżąco wymienia się swoimi spostrzeżeniami na temat zachowania i rozwoju dzieci, a jeśli zaistnieje taka potrzeba – ze specjalistami spoza placówki
• bierze udział w cyklicznych spotkaniach zespołu pedagogicznego
• poddaje refleksji codzienną praktykę
• zapoznaje się z wynikami najnowszych badań i praktykami opartymi na dowodach naukowych
• dzieli się nowo zdobytą wiedzą w gronie pracowników placówki i z rodzicami
• uczestniczy w ramach godzin pracy w osobistej superwizji (omawianiu swojej pracy, emocji, potrzeb, umiejętności)
• ma świadomość swoich emocji i potrzeb, potrafi je nazwać i wyrażać

 a.

Kadra nawiązuje z dziećmi ciepłe, bliskie i bezpieczne relacje

Kadra:

• stwarza warunki, żeby dzieci mogły być wysłuchane i przez dorosłych, i przez inne dzieci
• odnosi się do dzieci w sposób ciepły, często uśmiechając się i okazując zadowolenie z bycia z dziećmi
• okazuje zainteresowanie tym, co dzieci mówią i robią
• używa niewerbalnych komunikatów w interakcji z dzieckiem (np. kiwając głową, podnosząc brwi w zdziwieniu, uśmiechając się)
• mówi do dzieci po imieniu
• szuka kontaktu wzrokowego (nie zmuszając do wzajemności) podczas rozmowy z dzieckiem
• w trakcie rozmowy z dziećmi stara się być na ich wysokości, kucając lub siadając obok
• uważnie obserwuje to, co robią dzieci, nazywa to, co widzi
• dopasowuje swoje zachowanie – ton głosu, wyraz twarzy, poziom entuzjazmu – do tego, co wyrażają dzieci
• jest uważna na aktualne potrzeby dzieci
• jest gotowa do pomocy, jeśli dzieci tego potrzebują

 b.

Kadra wspiera autonomię dzieci

Kadra:

• stwarza warunki do samodzielnego podejmowania decyzji przez dzieci
• pozwala dzieciom na popełnianie błędów i zachęca do samodzielnego ich naprawiania/rozwiązywania, jeżeli są do tego gotowe
• akceptuje wyrażanie emocji przez dzieci
• przypomina dzieciom werbalnie lub niewerbalnie (gestem lub używając znaków graficznych) o następnym punkcie w planie dnia

 a.

Kadra wspiera rozwój kompetencji emocjonalnych dzieci

Kadra:

• uprzedza dziecko o działaniu, które będzie podejmowane z jego udziałem i czeka na odpowiedź dziecka (werbalną lub niewerbalną), żeby mieć pewność, że dziecko rozumie sytuację
• jest wrażliwa na trudne momenty dzieci (zmęczenie, przestymulowanie) i wspiera je, aranżując zmiany w otoczeniu, dostosowując ton głosu i styl interakcji do sytuacji
• respektuje chęć dziecka do przerwania interakcji i czeka, aż wyrazi ono chęć wznowienia kontaktu
• rozpoznaje i nazywa reakcje emocjonalne dzieci oraz własne
• wspiera samoregulację emocjonalną dzieci przez modelowanie (werbalnie i niewerbalnie) strategii radzenia sobie z trudnymi emocjami
• informuje dzieci o zmianach aktywności w ciągu całego dnia
• osoba z kadry, która kończy pracę, żegna się z dziećmi
• posługuje się językiem osobistym (komunikat „ja”), unika sformułowań bezosobowych (np. nie wolno, trzeba, tak się nie robi itp.)
• posługuje się humorem, stwarzając zabawne sytuacje i uczestnicząc w humorystycznych sytuacjach tworzonych przez dzieci, pokazuje możliwości radzenia sobie z trudnymi emocjami poprzez humor

 b.

Kadra wspiera rozwój kompetencji społecznych dzieci

Kadra:

• odpowiada na sygnały zainteresowania dziecka innymi dziećmi i wspiera nawiązywanie relacji między nimi
• zachęca dzieci do nawiązywania relacji między sobą
• aranżuje przestrzeń tak, żeby dzieci mogły widzieć, co robią inni uczestnicy grupy
• wykorzystuje wiedzę o zainteresowaniach i temperamencie dzieci do angażowania ich we wspólne zabawy
• zauważa i mówi o aktywności społecznej dzieci i współpracy między nimi
• daje dzieciom wskazówki, jak ze sobą współpracować
• pomaga dzieciom rozwiązywać konflikty, proponując różne strategie działania w sytuacji problemowej
• ma świadomość, że bicie, gryzienie, popychanie są zachowaniami nieintencjonalnymi u małych dzieci, są najbardziej dostępnym im sposobem zaspokojenia potrzeb, zatem dzieci nie są obwiniane, tylko wspierane w budowaniu innych strategii
• daje wskazówki, jak dziecko może się zachować w konkretnej sytuacji, a nie czego ma nie robić
• wprowadza zasady funkcjonowania dzieci w grupie i wyjaśnia dzieciom ich znaczenie
• daje dzieciom możliwość decydowania, z kim chcą się bawić, sama pozostając w pobliżu
• podczas zabaw dzieci, w których uczestniczy, modeluje społeczne interakcje i opisuje działania dzieci

 c.

Kadra wspiera kreatywność i eksperymentowanie dzieci

Kadra:

• wspiera dzieci w samodzielnym eksplorowaniu otoczenia i pomaga im w razie trudności
• stwarza niemowlakom możliwość samodzielnego badania różnorodnych obiektów, także własnych rąk i nóg oraz twarzy
• stwarza niemowlakom możliwość eksplorowania przestrzeni, przenosząc je w różne miejsca
• wspiera naukę podejmowania wyborów przez dzieci, ograniczając liczbę możliwości wyborów, dając im czas na reakcję i pozwalając zmienić zdanie
• pozwala na różnorodne sposoby używania przedmiotów
• modeluje eksperymentowanie z przedmiotami
• daje dzieciom możliwość działania z wybranymi przedmiotami tak długo, jak się nimi interesują
• zachęca dzieci do ruchu przy muzyce i grania na instrumentach
• stwarza dzieciom możliwość ekspresji plastycznej
• pokazuje zarówno funkcjonalne, jak i innowacyjne sposoby wykorzystywania przedmiotów lub zabawek, zachęca dzieci do wymyślania własnych sposobów

 d.

Kadra wspiera rozwój kompetencji poznawczych dzieci

Kadra:

• uczestniczy w działaniach dzieci w celu rozszerzenia i pogłębienia ich zainteresowania
• uczestniczy w działaniach dzieci w odpowiedzi na ich prośby, nie kierując tymi działaniami
• wspiera umiejętności niemowlaków, naśladując ich gesty, ekspresję i wydawane dźwięki
• inicjuje, uczestniczy, modeluje gry i zabawy naśladowcze, reagując na pomysły dzieci
• rozszerza i wzbogaca zabawy dzieci, dokładając nowe rekwizyty i stawiając pytania dotyczące dalszego ciągu zabawy
• zachęca dzieci do wytrwałości w zadaniu przez dostarczanie nowych wyzwań i wspierając je, gdy się zniechęcają
• zwraca uwagę dzieci na cechy lub właściwości żywych i nieożywionych obiektów
• wykorzystuje różne strategie pomagania dzieciom w rozwiązywaniu zadania (upraszczanie zadania, dawanie wskazówek słownych i wizualnych)
• komentuje strategie rozwiązywania zadań przez dzieci, doceniając ich wysiłki
• używa określeń dla cech przedmiotów, pomagając dzieciom rozumieć takie kategorie, jak: kolor, ilość, kształt, wielkość, puste–pełne
• używa określeń przestrzennych (pod, nad, za, w środku, na zewnątrz)
• kieruje uwagę dzieci na proces, wspierając rozwój myślenia przyczynowo-skutkowego
• rozmawia z dziećmi o tym, co się zdarzyło, tworząc połączenia z tym, co dzieje się teraz
• wyjaśnia, dlaczego dane zjawisko się zdarzyło, używając języka opisowego lub pytając o to dzieci
• wspiera dzieci w przewidywaniu, wyjaśnianiu i rozumieniu przez zadawanie pytań i rozmawianie o następstwach
• promuje zabawy równoległe, asocjacyjne i opierające się na współpracy
• wprowadza rekwizyty mogące udawać przedmioty codziennego użytku lub umożliwia dzieciom zabawy prawdziwymi przedmiotami
• wyszukuje w literaturze dla dzieci teksty opisujące działania, którymi obecnie się interesują, budując związek między zabawą a umiejętnościami niezbędnymi w realnym życiu

 e.

Kadra wspiera rozwój kompetencji językowych dzieci

Kadra:

• obserwuje i odpowiada na werbalne i niewerbalne komunikaty płynące od dzieci
• używa pytań zarówno otwartych, jak i zamkniętych, na które dzieci mogą dać krótką odpowiedź
• czeka na odpowiedź dziecka (werbalną lub niewerbalną), zanim przejdzie do następnych pytań lub komentarzy
• w odpowiedzi na inicjatywę dziecka modeluje jego bardziej złożoną wypowiedź
• stosuje różne formy wypowiedzi (pytania, zdania twierdzące, wykrzyknikowe itd.)
• używa pytań rozszerzających lub inicjujących rozmowę w sposób budzący zainteresowanie albo działanie dziecka
• wyjaśnia i argumentuje, aby pomóc dziecku zrozumieć dane zjawisko
• rozszerza język i słownictwo dzieci, używając określeń opisujących dane zjawisko, sytuację czy przedmiot i łącząc je ze słowami, które dziecko zna
  wypowiada się pełnymi zdaniami, jeśli to możliwe
• rozwija rozmowę, utrzymując dłużej uwagę dzieci przy danym temacie
  angażuje dziecko w rozmowę opartą zarówno na wspólnie dzielonym doświadczeniu, jak i osobistych doświadczeniach dziecka
• wyraźnie wymawia sylaby, modelując głos, żeby wzmocnić zaangażowanie dzieci w rozmowę
• używa różnych słów z różnych kategorii (przedmioty, działania, uczucia, funkcje)
• często zachęca dzieci do wspólnego czytania książek i oglądania ilustracji
• podczas wspólnego czytania książek zachęca dzieci do: przewracania kartek, zadawania pytań, odpowiadania na pytania, podążania za rymami, powtarzania znanych fragmentów
• pokazuje i opisuje ilustracje w książkach, zachęca do rozmowy na temat treści
• zachęca dzieci do samodzielnego oglądania książek
• opowiada dzieciom historie
• objaśnia znaczenie nowych słów, wykorzystując też gesty i mimikę
• w kontaktach z dziećmi, które jeszcze nie mówią lub zaczynają mówić, świadomie stosuje uproszczenia odpowiednio modulując głos, używając krótkich zdań itp.
  potrafi dostosowywać złożoność swoich wypowiedzi do poziomu dziecka i nie infantylizuje nadmiernie własnego języka

 f.

Kadra wspiera rozwój kompetencji motorycznych dzieci

Kadra:

• wspiera niemowlaki w nauce kontrolowania ruchu ciała i nauce chodzenia
• bawi się z dziećmi w zabawy ruchowe, robiąc to samo co dzieci (turlanie, czworakowanie)
• zwraca uwagę i zachowuje czujność, ale nie powstrzymuje dzieci przed podejmowaniem nowych zadań ruchowych
• stwarza dzieciom warunki do podejmowania nowych wyzwań związanych z przemieszczaniem się i uczeniem nowych umiejętności motorycznych
• umożliwia dzieciom wielokrotne powtarzanie i ćwiczenie konkretnych umiejętności ruchowych tak długo, jak długo są tym zainteresowane
• dostarcza dzieciom okazji do ćwiczenia siły i sprawności
• umożliwia dzieciom ćwiczenie sprawności rąk, dłoni i palców
• umożliwia dzieciom ćwiczenie koordynacji wzrokowo-ruchowej, np. podczas jedzenia, ubierania się i codziennych czynności

 a.

Kadra współpracuje z rodzicami na zasadach opisanych w obszarze 7 współpraca z rodzicami

Kadra:

• dzieli się swoimi spostrzeżeniami na temat zachowania i rozwoju dziecka z jego rodzicami, zarówno na zaplanowanych spotkaniach, jak i w czasie, kiedy dzieci są przyprowadzane do placówki i z niej odbierane
• uwzględnia informacje przekazane przez rodziców w planowaniu pracy z dzieckiem

 b.

Kadra angażuje się w wymianę informacji/wiedzy na temat dzieci z innymi specjalistami z placówki i spoza niej

Kadra:

• traktuje specjalistów współpracujących z placówką (psychologów, fizjoterapeutów, logopedów czy muzyków) jako źródło wiedzy o dzieciach i ich potrzebach; korzysta ze wskazówek specjalistów
• specjaliści mają możliwość interdyscyplinarnej wymiany doświadczeń dotyczących danego dziecka
• informuje specjalistów o aktualnych zainteresowaniach dzieci i ich zachowaniu
• na bieżąco wymienia między sobą spostrzeżenia dotyczące zachowania i rozwoju dzieci
• organizuje spotkania wewnętrzne, umożliwiające wymianę informacji na temat pracy z dziećmi